Depressie: voorbij de serotonine-hypothese met planten

28 Jul, 2022

Huidige zorgstandaarden bij depressie richten zich op de zogenaamde serotonine-hypothese. Een lage concentratie in de synapsen in de hersenen zorgt er daarbij voor dat stemmingsproblemen en neerslachtige gevoelens ontstaan. Het wordt echter steeds duidelijker dat serotonine helemaal niet zo‘n dominante rol speelt bij depressie. Een andere aanpak lijkt dan ook wenselijk. Toepassing van planten zou een nieuwe aanpak kunnen zijn. Verschillende plantenstoffen blijken autofagie en neuroinflammatie gunstig te beïnvloeden en zo depressieve klachten te verminderen.

Recent werd er een groot literatuuronderzoek gepubliceerd waarin wetenschappers hebben gekeken naar al het beschikbare bewijs rondom de relatie tussen serotonine en depressie.¹ De resultaten waren opzienbarend. Er is geen bewijs voor een verband tussen serotonine en depressie en geen ondersteuning voor de hypothese dat depressie wordt veroorzaakt door een verlaagde serotonine-activiteit of -concentratie. De tijd lijkt dan ook rijp voor een verschuiving van de kaders rondom depressie en de behandeling van de aandoening. Zo weten we bijvoorbeeld dat ook autofagie (het proces waarbij celcomponenten gecontroleerd afgebroken worden teneinde het lichamelijke herstel te verbeteren) en neuroinflammatie een rol spelen in de pathofysiologie van depressie. Verschillende plantstoffen zouden effect hebben op een of beide van deze pathways in het lichaam.² Voorbeelden zijn luteoline, apigenine, hyperforine, resveratrol, salvianolzuur b (een stof in salviasoorten) en andrographolide. Het betreft stoffen met een naar verwachting goede effectiviteit, terwijl de kans op bijwerkingen of ongewenste effecten laag is. In verschillende diermodellen zijn er reeds positieve antidepressieve effecten van de stoffen gevonden. Het wachten is nu op klinisch onderzoek.

Bronvermelding:
1. Moncrieff, J., Cooper, R. E., Stockmann, T., Amendola, S., Hengartner, M. P., & Horowitz, M. A. (2022). The serotonin theory of depression: a systematic umbrella review of the evidence. Molecular Psychiatry, 1-14.
2. Mokhtari, T. (2022). Targeting autophagy and neuroinflammation pathways with plant‐derived natural compounds as potential antidepressant agents. Phytotherapy Research.